تحصیل در آلمان
تحصیل در آلمان یکی از محبوب‌ترین راه‌ها برای مهاجرت تحصیلی و کسب مدارج عالی در یک نظام آموزشی پیشرفته است. دانشگاههای آلمان به ارائه آموزش رایگان یا کم‌هزینه شهرت دارند و مدارک دانشگاهی آلمان در سراسر جهان معتبر شناخته می‌شوند
. هر سال تعداد زیادی از دانشجویان بینالمللی – از جمله ایرانیان – جذب کیفیت بالای آموزش و امکانات پژوهشی آلمان می‌شوند. در ادامه، به صورت جامع به شرایط تحصیل در آلمان، روند دریافت پذیرش تحصیلی آلمان، شرایط سنی تحصیل در آلمان، هزینه‌ها، مدارک لازم و نکات کلیدی برای موفقیت در این مسیر می‌پردازیم.
مزایای تحصیل در آلمان به‌طور خلاصه
- آموزش رایگان در دانشگاههای دولتی: اکثر دانشگاههای دولتی آلمان شهریه دریافت نمیکنند و تحصیل در آنها رایگان است؛ دانشجویان صرفاً مبلغ اندکی را بابت هر ترم به عنوان هزینه‌ی اداری یا خدمات دانشجویی می‌پردازند (معمولاً حدود ۲۵۰ تا ۵۰۰ یورو در هر ترم)
. این مزیت باعث شده آلمان به مقصدی مقرون‌به‌صرفه برای ادامه تحصیل تبدیل شود. - کیفیت علمی و اعتبار جهانی: نظام آموزشی آلمان بر پژوهش و کاربرد عملی دانش تأکید دارد. مدارک اخذ شده از دانشگاههای آلمان در میان کارفرمایان بینالمللی از احترام بالایی برخوردارند
. رشته‌هایی مانند مهندسی، علوم پایه و پزشکی در آلمان دارای شهرت جهانی هستند. - فرصت‌های کاری پس از تحصیل: نرخ بیکاری در آلمان پایین و بازار کار آن پویا است (حدود ۵٫۸٪ در سال ۲۰۲۴)
؛ بنابراین فارغ‌التحصیلان شانس بالایی برای یافتن شغل مناسب پس از اتمام تحصیل دارند. قانون آلمان به دانشجویان خارجی اجازه می‌دهد پس از فارغ‌التحصیلی ویزای تحصیلی خود را تا ۱۸ ماه برای جستجوی کار تمدید کنند و در صورت یافتن شغل مرتبط، آن را به ویزای کاری و سپس اقامت تبدیل نمایند. این امکان، مسیر دستیابی به اقامت دائم آلمان را هموار میکند. - بورسیه‌ها و حمایت‌های مالی: علاوه بر رایگان بودن تحصیل در مقاطع عمومی، دانشجویان مستعد می‌توانند از بورسیه‌های تحصیلی متنوعی بهره‌مند شوند – از بورسیه‌های دولتی آلمان (مانند بورسیه‌های DAAD) گرفته تا بورسیه‌های اختصاصی دانشگاه‌ها – که هزینههای زندگی یا پروژه‌های پژوهشی را پوشش می‌دهد
البته تحصیل در آلمان چالش‌های خود را نیز دارد؛ به عنوان مثال نیاز به یادگیری زبان آلمانی برای اکثر رشته‌ها، رقابت بالا برای پذیرش در برخی رشتههای پرطرفدار و فرآیند اداری اخذ ویزا و وقت سفارت که ممکن است زمان‌بر باشد. با این حال، مزایای چشمگیر آن باعث میشود بسیاری از دانشجویان بر این چالش‌ها غلبه کنند. در بخش‌های بعدی، شرایط تحصیل در آلمان و مراحل اقدام را به تفصیل شرح می‌دهیم.
شرایط تحصیل در آلمان (شرایط عمومی پذیرش)
شرایط مهاجرت تحصیلی و پذیرش در دانشگاههای آلمان بسته به مقطع تحصیلی و دانشگاه مقصد ممکن است اندکی متفاوت باشد. با این وجود، به طور کلی شرایط تحصیل در آلمان شامل موارد زیر است:
- مدارک تحصیلی معتبر قبلی: اولین شرط، داشتن مدرک تحصیلی لازم برای ورود به مقطع مورد نظر است. برای دوره کارشناسی، داشتن مدرک دیپلم دبیرستان (۱۲ سال تحصیل) الزامی است. فارغ‌التحصیلان نظام قدیم ایران باید مدرک پیش‌دانشگاهی را نیز ارائه کنند. در صورتی که مدرک دیپلم شما معادل دیپلم آلمان (Abitur) نباشد، ممکن است نیاز باشد ابتدا در دورههای کالج مقدماتی (Studienkolleg) شرکت کنید و آزمون پایان آن را بگذرانید تا صلاحیت ورود به دانشگاه را کسب کنید. برای دوره کارشناسی‌ارشد، داشتن مدرک لیسانس مرتبط با رشته‌ی مورد نظر با معدل مناسب ضروری است. مدارک تحصیلی باید به زبان آلمانی یا انگلیسی ترجمه رسمی شوند و گواهی‌های مربوطه (مانند ریزنمرات) نیز ضمیمه گردد
. همچنین برخی دانشگاههای آلمان از متقاضیان بینالمللی می‌خواهند معدل دوره‌ی قبلی خود را به سیستم نمره‌دهی آلمان (مقیاس ۱ تا ۵) تبدیل کنند تا قابل مقایسه با حدنصاب معدل دانشگاه شود.
- مهارت زبان: داشتن دانش زبان متناسب با زبان آموزشی دوره الزامی است. برای رشته‌هایی که به زبان آلمانی تدریس می‌شوند، متقاضی باید تسلط کافی به زبان آلمانی داشته باشد و این تسلط را از طریق ارائه مدرک زبان معتبر اثبات کند
. معمولا مدارک آزمون‌های زبان آلمانی مانند TestDaF (با سطح حداقل ۴ در هر بخش) یا DSH (در سطح DSH-2 به بالا) مورد قبول دانشگاه‌ها هستند. برای برنامه‌هایی که به زبان انگلیسی ارائه می‌شوند (اغلب برخی رشتههای کارشناسی‌ارشد یا دکترا)، ارائه مدرک معتبر زبان انگلیسی مانند IELTS یا TOEFL با نمره‌ی مورد قبول دانشگاه الزامی است. توجه داشته باشید حتی در برنامه‌های انگلیسیزبان نیز یادگیری پایه‌ای زبان آلمانی برای زندگی روزمره در آلمان توصیه میشود.
- آزمون‌های ورودی (در صورت نیاز): برخی رشته‌ها و دانشگاههای آلمان ممکن است آزمون‌های ورودی یا استعداد تحصیلی برگزار کنند. به طور مثال، آزمون TestAS یک آزمون استاندارد جهت ارزیابی استعداد تحصیلی متقاضیان بینالمللی است که بعضی دانشگاه‌ها نتایج آن را در فرایند پذیرش مد نظر قرار می‌دهند
. همچنین برای رشتههای علوم پزشکی مانند پزشکی و دندانپزشکی، شرکت در آزمون ورودی TMS یا آزمون‌های مشابه الزامی/مؤثر است
. کسب نمره مناسب در این آزمون‌ها شانس پذیرش شما را افزایش می‌دهد. پیش از اقدام، وب‌سایت دانشگاه مقصد را بررسی کنید تا اگر آزمون ویژه‌ای مورد نیاز است، از آن مطلع شوید.
- تمکن مالی و پشتوانه مالی: دولت آلمان از دانشجویان بینالمللی می‌خواهد اطمینان یابد که در مدت تحصیل توانایی تأمین هزینههای زندگی خود را دارند. برای اثبات تمکن مالی، معمولاً متقاضی باید مبلغ مشخصی را در یک حساب بانکی مسدود‌شده (Sperrkonto) در آلمان واریز کند. حداقل مبلغ لازم در حال حاضر حدود ۱۱۹۰۴ یورو برای یک سال است که معادل پوشش هزینه زندگی دانشجو به میزان ۹۹۲ یورو در ماه می‌باشد
(اگر دانشجو ابتدا با ویزای دوره زبان یا کالج وارد آلمان شود، ممکن است مبلغ تمکن مالی موردنیاز اندکی بیشتر و حدود ۱۲۳۲۴ یورو در سال باشد). این مبالغ توسط سفارت آلمان سالانه تعیین میشود و پوشش‌دهنده هزینه‌هایی شامل مسکن، خورد و خوراک، بیمه و سایر مخارج زندگی دانشجویی است. اثبات تمکن مالی میتواند از طریق گواهی حساب مسدود‌شده، ارائه بورس تحصیلی معتبر یا نامه‌ی پشتیبانی مالی توسط شخص مقیم آلمان انجام شود
- بیمه درمانی: داشتن بیمه درمانی برای تمام دانشجویان در آلمان اجباری است. دانشجویان بینالمللی باید هنگام ثبت‌نام در دانشگاه و نیز هنگام درخواست ویزا، مدرک بیمه درمانی ارائه دهند
. معمولاً دانشجویان می‌توانند از بیمه‌های درمانی دولتی آلمان با تعرفه دانشجویی استفاده کنند که هزینه ماهانه حدود ۵۰ تا ۱۱۰ یورو (بسته به سن و پوشش) دارد. اگر پیش از ورود به آلمان نیز بیمه مسافرتی داشته باشید، برای اخذ ویزا مفید خواهد بود ولی پس از ورود باید تحت پوشش یکی از بیمه‌های درمانی مورد تایید آلمان قرار بگیرید.
- ویزای تحصیلی آلمان: برای دانشجویان ایرانی و بسیاری از کشورهای خارج از اتحادیه اروپا، دریافت ویزای تحصیلی (ویزای ملی نوع D) الزامی است. پس از اخذ پذیرش از دانشگاه، باید مدارک مورد نیاز (نامه پذیرش دانشگاه، گواهی تمکن مالی، بیمه، فرم تکمیل‌شده درخواست ویزا، گذرنامه و … ) را آماده کرده و از طریق کارگزاری رسمی سفارت آلمان (در ایران ویزامتریک) برای وقت سفارت و ارائه درخواست ویزا اقدام کنید
. مدت زمان انتظار برای ویزا را حتماً در برنامه‌ریزی خود لحاظ کنید؛ چرا که در سال‌های اخیر به علت تقاضای بالا، گرفتن وقت سفارت آلمان ممکن است چندین ماه طول بکشد. پس از مصاحبه و ارائه مدارک، بررسی پرونده شما معمولاً بین ۴ تا ۱۲ هفته زمان می‌برد. توصیه میشود بلافاصله پس از دریافت پذیرش دانشگاه، در اولین فرصت برای تعیین وقت ویزا اقدام نمایید.
شرایط سنی تحصیل در آلمان
یکی از پرسش‌های متداول متقاضیان، محدودیت‌های سنی برای تحصیل در آلمان است. خبر خوب اینکه از نظر قوانین رسمی آلمان، محدودیت سنی خاصی برای پذیرش در دانشگاه وجود ندارد؛ در هر سنی می‌توانید برای رشته و مقطع موردنظر خود درخواست پذیرش دهید
. بسیاری از دانشجویان بلافاصله پس از اتمام دبیرستان (۱۸ سالگی) وارد دانشگاه می‌شوند، اما افرادی با سنین بالاتر نیز امکان ادامه تحصیل دارند. با این حال، چند نکته مهم در این زمینه قابل توجه است:
- دانشگاههای آلمان به طور رسمی سن متقاضی را محدود نمیکنند، اما به صورت غیررسمی ممکن است بازه‌های سنی متداول برای هر مقطع را درنظر بگیرند. برای مثال، اغلب دانشجویان کارشناسی در بازه ۱۸ تا ۲۴ سال هستند. سنین بالاتر از این ممکن است از دید برخی دانشگاه‌ها یا اساتید غیرمعمول تلقی شود، هرچند قانوناً موجب رد درخواست نمی‌شود. در مقاطع بالاتر نیز به طور متداول دانشجویان کارشناسی‌ارشد حدود ۲۲ تا ۳۰ ساله و دانشجویان دکتری ۲۵ سال به بالا هستند.
- شانس دریافت ویزا در سنین بالا میتواند کمتر شود. هرچند سفارت آلمان رسماً شرط سنی اعلام نکرده، اما در عمل افسران ویزا به انگیزه متقاضی در سنین بالاتر دقت زیادی میکنند. اگر فردی با فاصله تحصیلی طولانی و سن بسیار بالاتر از میانگین برای ویزای تحصیلی اقدام کند، ممکن است شک کنند که قصد اصلی وی کار یا اقامت دائم است نه تحصیل، و در نتیجه ا حتمال رد ویزا بیشتر میشود
. به طور کلی، هرچه سن شما بالاتر باشد، باید توجیه قانع‌کننده‌تری برای ادامه تحصیل خود ارائه دهید (مثلاً نیاز شغلی به مدرک بالاتر یا تغییر رشته موجه).
- در خصوص تحصیل در مقاطع قبل از دانشگاه (زیر ۱۸ سال) نیز امکان‌پذیر است. برای تحصیل در مدارس آلمان، دانش‌آموزان باید یک سرپرست قانونی در آلمان داشته باشند یا مدارس شبانه‌روزی/بینالمللی را انتخاب کنند. تحصیل مدرسه در آلمان به زبان آلمانی انجام میشود و دانش‌آموزان بینالمللی معمولاً نیاز به دوره زبان دارند. مدارس بینالمللی انگلیسیزبان نیز موجودند که البته شهریه نسبتاً بالایی دارند.
به طور خلاصه، شرایط سنی تحصیل در آلمان منع قانونی ندارد اما بهترین بازه‌های سنی از نظر شانس پذیرش و ویزا به صورت زیر است (تقریبی):
مقطع تحصیلی
بازه سنی متداول (برای شانس بیشتر)
کارشناسی (لیسانس)
۱۸ تا ~۲۵ سال
کارشناسی‌ارشد (فوق‌لیسانس)
۲۲ تا ~۳۰ سال (حداکثر تا ۳۵ سال)
دکتری (PhD)
۲۵ سال به بالا (اغلب زیر ۴۰ سال)
مدارس (زیر ۱۸ سال)
۶ تا ۱۸ سال (تحصیل رسمی مدرسه)
رشتههای علوم پزشکی
۱۸ تا ~۳۰ سال برای پزشکی عمومی
توضیح: موارد فوق میانگین‌های معمول هستند، نه قوانین قطعی. افراد با سن بالاتر از این محدوده‌ها نیز پذیرش و ویزا گرفته‌اند؛ اما در رقابت با متقاضیان جوان‌تر ممکن است شانس کمتری داشته باشند
بنابراین اگر سن شما بالا است، سعی کنید با قوی‌تر کردن سایر بخش‌های پرونده (رزومه پژوهشی، نمره زبان عالی، انگیزه‌نامه قانع‌کننده و …) این موضوع را جبران کنید.
به منظور دریافت مشاوره رایگان و تسریع در کارهای پذیرش تحصیلی در ترکیه، فقط کافیست به مشاوران ما پیام دهید.
مقاطع و سیستم آموزشی در آلمان
نظام آموزشی آلمان شامل تحصیل در مدارس، آموزش فنی-حرفه‌ای و آموزش عالی در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی است. بسته به مقطع مورد نظر، ساختار و شرایط تحصیل میتواند متفاوت باشد:
تحصیل کارشناسی در آلمان (Bachelor)
دوره کارشناسی در آلمان معمولاً ۳ تا ۴ سال (۶ تا ۸ ترم) به طول می‌انجامد. زبان آموزش بیشتر برنامه‌های کارشناسی در دانشگاههای دولتی، آلمانی است و بنابراین داشتن مدرک B2 یا C1 آلمانی از شروط اصلی پذیرش محسوب میشود. تعداد محدودی برنامه کارشناسی به زبان انگلیسی نیز ارائه میشود که اغلب در دانشگاههای علوم کاربردی یا خصوصی هستند.
شرایط ورود به دوره کارشناسی شامل داشتن دیپلم دبیرستان معتبر است. اگر دیپلم شما معادل Abitur (دیپلم آلمانی) نباشد، ممکن است ابتدا یک سال دوره Studienkolleg را بگذرانید. در Studienkolleg، دروس پایه (متناسب با رشته مورد علاقه شما – مثلاً ریاضی و فیزیک برای مهندسی) به زبان آلمانی آموزش داده میشود و در پایان باید در آزمون جامع (Feststellungsprüfung) نمره قبولی کسب کنید تا مجاز به ورود به دانشگاه شوید. برخی از دانشگاه‌ها درخواست نمره آزمون TestAS را نیز برای متقاضیان کارشناسی مدنظر قرار می‌دهند تا توانایی علمی آنها را ارزیابی کنند
از نظر هزینه، تحصیل در مقطع کارشناسی در دانشگاههای دولتی آلمان رایگان است
و دانشجو تنها هزینه ترمی (Semesterbeitrag) را پرداخت میکند که معمولاً شامل بلیط حمل و نقل دانشجویی نیز هست. در دانشگاههای خصوصی، شهریه ممکن است در حدود ۶۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰ یورو در سال (بسته به رشته و دانشگاه) باشد. دانشجویان کارشناسی اجازه دارند در طول ترم حدود ۲۰ ساعت در هفته کار دانشجویی انجام دهند تا بخشی از هزینههای زندگی را تأمین کنند
تحصیل کارشناسی‌ارشد در آلمان (Master’s)
دوره کارشناسی‌ارشد معمولاً ۲ سال (۴ ترم) است. برخی برنامه‌های ارشد فشرده ممکن است ۳ ترمه (۱٫۵ سال) باشند. زبان تدریس در بسیاری از دورههای ارشد آلمانی است، اما تعداد قابل توجهی برنامه بینالمللی به زبان انگلیسی نیز در مقطع ارشد ارائه میشود که فرصتی عالی برای متقاضیانی است که تسلط کافی به آلمانی ندارند. البته برای این برنامه‌ها هم معمولاً نیاز به ارائه مدرک IELTS/TOEFL با نمره مناسب (مثلاً IELTS 6.5 به بالا) خواهید داشت.
شرط پذیرش در ارشد، داشتن مدرک کارشناسی مرتبط با معدل قابل قبول است. برخی دانشگاه‌ها حداقل معدل (مثلاً معادل ۲٫۵ در مقیاس آلمانی) تعیین میکنند. از آنجا که نظام نمره‌دهی دانشگاههای ایران متفاوت است، تبدیل معدل به مقیاس آلمان و رعایت حد نصاب اهمیت دارد. علاوه بر مدرک تحصیلی، انگیزه‌نامه (SOP) و توصیه‌نامه اساتید نیز برای پذیرش ارشد بسیار مهم‌اند؛ این مدارک باید علاقه و هدف شما از ادامه تحصیل در رشته مربوطه را نشان دهند. برخی برنامه‌های ارشد ممکن است مصاحبه یا ارزیابی تکمیلی نیز داشته باشند.
تحصیل ارشد در دانشگاههای دولتی عموماً رایگان یا کم‌هزینه است (به استثناء برخی برنامه‌های خاص که ممکن است شهریه داشته باشند). در مقابل، دانشگاه‌ها و مدارس عالی خصوصی یا MBA ممکن است شهریه‌هایی در حدود ۱۰٬۰۰۰ تا ۲۰٬۰۰۰ یورو در سال دریافت کنند
. دانشجویان ارشد نیز شرایط کار دانشجویی مشابه کارشناسی دارند و تا ۲۰ ساعت در هفته اجازه کار خواهند داشت.
تحصیل دکترا در آلمان (PhD)
تحصیل در مقطع دکتری در آلمان ساختار متفاوتی نسبت به کارشناسی و ارشد دارد. دوره دکترا عمدتاً پژوهش‌محور بوده و بسته به رشته بین ۳ تا ۵ سال (یا بیشتر) طول می‌کشد. برای پذیرش در دکتری، داشتن مدرک کارشناسی‌ارشد با رزومه علمی قوی (انتشار مقاله، سابقه پژوهشی یا پروژه) ضروری است. متقاضی باید یک استاد راهنما (سوپروایزر) در دانشگاههای آلمان پیدا کند که پروپوزال تحقیقاتی او را بپذیرد. پذیرش دکتری به دو صورت امکان‌پذیر است: پذیرش در یک برنامه دکتری ساختاریافته (که مانند دوره آموزشی شامل کلاس و واحدهای درسی است) یا پذیرش به صورت Individual PhD که متقاضی مستقیماً تحت نظر یک استاد پژوهش خود را انجام می‌دهد.
نکته بسیار جذاب درباره دکتری آلمان این است که تحصیل دکترا رایگان است و حتی در بسیاری موارد شغل محسوب میشود. دانشجویان دکتری اغلب به عنوان پژوهشگر/دستیار تحقیق در دانشگاه استخدام می‌شوند و ماهیانه حقوق دریافت میکنند. برخی دیگر از طریق بورسیه‌های دکتری تأمین مالی می‌شوند. در نتیجه، نه تنها شهریه‌ای پرداخت نمی‌کنید، بلکه می‌توانید حقوق ماهیانه (حدود ۱۲۰۰-۲۵۰۰ یورو بسته به پروژه و بودجه) داشته باشید. زبان کار در دوره دکتری بسته به گروه پژوهشی میتواند آلمانی یا انگلیسی باشد؛ بسیاری از پروژه‌های دکتری در علوم، به انگلیسی انجام می‌شوند به ویژه اگر تیم بینالمللی باشد. با این حال، داشتن دانش عمومی زبان آلمانی برای زندگی در محیط آکادمیک آلمان سودمند است.
دورههای فنی و کالج‌ها (Ausbildung و کالج)
علاوه بر دانشگاه‌ها، آلمان یک سیستم آموزشی دوگانه برای دورههای آموزش فنی و حرفه‌ای (آوسبیلدونگ) دارد که ترکیبی از کلاس‌های تئوری و کار عملی در شرکت‌ها است. این مسیر برای افرادی مناسب است که می‌خواهند در مشاغل فنی-مهارتی (مانند تکنسین‌ها، برق‌کار، پرستار، آشپز و …) آموزش ببینند. دورههای Ausbildung معمولاً ۲ تا ۳ ساله هستند و حداقل مدرک دیپلم نیاز دارند. آموزش به زبان آلمانی است و محدودیت سنی آن معمولاً ۱۸ تا ۳۵ سال عنوان میشود
. فارغ‌التحصیلان آوسبیلدونگ مستقیماً وارد بازار کار آلمان می‌شوند و شانس اقامت کاری دارند.
پذیرش تحصیلی آلمان: مراحل و مدارک مورد نیاز
برای اخذ پذیرش تحصیلی از دانشگاههای آلمان لازم است یک سلسله مراحل را گام‌به‌گام طی کنید. در ادامه، مراحل دریافت پذیرش تحصیلی را شرح داده و مدارک کلیدی مورد نیاز در هر مرحله را ذکر می‌کنیم:
: ابتدا علایق تحصیلی و رشته مورد نظر خود را مشخص کنید. سپس به دنبال دانشگاههای آلمان بگردید که آن رشته را ارائه می‌دهند. عواملی مانند رتبه دانشگاه، شهر محل دانشگاه، زبان برنامه (آلمانی یا انگلیسی)، وجود بورسیه، و شرایط پذیرش را مقایسه کنید. منابعی نظیر وب‌سایت رسمی DAAD یا پورتال‌هایی مانند Study in Germany فهرست کاملی از برنامه‌های تحصیلی دانشگاههای آلمان ارائه می‌دهند. در این مرحله همچنین بررسی کنید که آیا مدرک فعلی شما برای ورود به آن مقطع در آلمان قابل قبول است یا باید دوره اضافی (مانند کالج) بگذرانید.
انتخاب رشته و دانشگاه مناسب
: پس از انتخاب برنامه مورد نظر، باید مدارک مورد نیاز برای درخواست را آماده کنید. مهم‌ترین مدارک شامل مدرک تحصیلی قبلی و ریزنمرات ترجمه‌شده، مدرک زبان آلمانی یا انگلیسی با نمره مورد قبول، رزومه تحصیلی (CV)، انگیزه‌نامه (بیان دلایل علاقه‌مندی به رشته و اهداف آینده)، و در مقاطع تحصیلات تکمیلی توصیه‌نامه اساتید میشود. فرمت نگارش انگیزه‌نامه و رزومه باید حرفه‌ای و متناسب با استانداردهای اروپایی باشد. از صحت ترجمه رسمی مدارک و ممهور بودن آنها اطمینان حاصل کنید. هرگونه گواهی دورههای تکمیلی یا سوابق پژوهشی نیز میتواند ضمیمه شود تا شانس پذیرش افزایش یابد.
آماده سازی مدارک تحصیلی و زبان
اگر برنامه تحصیلی شما نیاز به آزمون ورودی یا آزمون زبان خاصی دارد، در این مرحله باید برای آنها آماده شوید. برای مثال، اگر قصد تحصیل پزشکی دارید، ثبت‌نام و شرکت در آزمون TMS را در نظر بگیرید. یا برای دورههای آلمانیزبان، ممکن است ابتدا در ایران در آزمون TestDaF شرکت کنید تا مدرک زبان B2/C1 ارائه دهید. برخی برنامه‌های انگلیسیزبان نیز ممکن است نمره GRE/GMAT طلب کنند (در رشتههای مدیریتی یا مهندسی) که باید از قبل برنامه‌ریزی شود.
شرکت در آزمون‌های لازم:
(Apply): بیشتر دانشگاههای آلمان درخواست‌های پذیرش را به صورت آنلاین می‌پذیرند. دو حالت وجود دارد: یا مستقیماً از طریق پرتال پذیرش خود دانشگاه اقدام می‌کنید، یا از طریق سیستم متمرکز Uni-Assist. پورتال Uni-Assist یک سرویس مشترک بین‌دانشگاهی است که مدارک شما را دریافت و ارزیابی میکند؛ بسیاری از دانشگاههای آلمان عضور Uni-Assist هستند و متقاضیان بینالمللی باید از این طریق اقدام کنند
. ابتدا در سایت Uni-Assist حساب کاربری ایجاد کرده، دانشگاه/رشته موردنظر را انتخاب و مدارک خود را آپلود می‌کنید. برای هر درخواست معمولاً هزینه‌ای (حدود ۷۵ یورو برای اولین دانشگاه و کمتر برای دانشگاههای بعدی) باید پرداخت شود. دقت کنید که ددلاین (مهلت) ثبت‌نام را از دست ندهید؛ ترم زمستان (شروع اکتبر) معمولاً ددلاین اواسط جولای (اواخر تیر) دارد و ترم تابستان (شروع آوریل) ددلاین اواسط ژانویه (اواخر دی). برخی دانشگاه‌ها یا رشته‌ها ممکن است ددلاین متفاوتی داشته باشند که حتماً در وب‌سایت رسمی اعلام شده است.
ارسال درخواست پذیرش
: پس از ثبت درخواست، باید منتظر ارزیابی و نتیجه بمانید. دانشگاه‌ها نتیجه پذیرش را معمولاً ظرف ۶ تا ۱۲ هفته اعلام میکنند. نتیجه ممکن است پذیرش قطعی (بدون شرط)، پذیرش مشروط یا رد باشد. پذیرش مشروط به این معناست که مثلاً شما نیاز دارید مدرک زبان را تکمیل کنید یا دوره کالج بگذرانید و پس از آن پذیرش شما نهایی میشود. در صورت دریافت پذیرش، دانشگاه یک نامه رسمی (اغلب به صورت فایل PDF از طریق پورتال یا ایمیل) صادر میکند که برای مرحله ویزا ضروری است.
پیگیری وضعیت و دریافت نامه پذیرش
: مهم‌ترین مرحله پس از اخذ پذیرش، دریافت ویزا است. مدارک لازم برای ویزای تحصیلی شامل نامه پذیرش دانشگاه، مدرک تمکن مالی (گواهی حساب بلوکه)، گواهی بیمه سلامت، مدارک هویتی و شناسایی (گذرنامه، شناسنامه)، ترجمه مدارک تحصیلی، مدرک زبان و رسید پرداخت هزینه ویزا است. همه این مدارک را آماده کرده و از طریق سایت ویزامتریک برای وقت مصاحبه سفارت آلمان ثبت‌نام کنید. در روز مصاحبه، باید شخصاً در محل سفارت/ویزامتریک حضور یافته و مدارک را ارائه دهید و به سوالات افسر پاسخ دهید. پس از آن باید منتظر صدور ویزا بمانید. توصیه میشود برای اطمینان، از زمان دریافت پذیرش تا آغاز ترم حداقل ۵-۶ ماه فاصله داشته باشید تا مراحل ویزا را به موقع طی کنید.
درخواست ویزای تحصیلی آلمان
بلافاصله پس از دریافت نامه پذیرش، برای افتتاح حساب بلوکه در آلمان اقدام کنید. برخی بانک‌های آلمانی (مانند Deutsche Bank) یا سرویس‌های مالی معتبر (مانند Fintiba) این امکان را به صورت آنلاین فراهم کرده‌اند. شما باید مبلغ اعلام‌شده تمکن مالی (مثلاً ۱۰٬۳۳۲ یا ۱۱٬۹۰۴ یورو بسته به شرایط سال) را در این حساب واریز کنید
. گواهی افتتاح حساب و واریز وجه جهت ارائه به سفارت آماده شود. اگر بورسیه دارید، نامه بورس جایگزین این مدرک مالی خواهد بود.
تأمین مالی و افتتاح حساب بلوکه
پس از دریافت ویزا، حال نوبت آماده کردن مقدمات سفر به آلمان است. مسکن دانشجویی یا خوابگاه خود را از قبل هماهنگ کنید (بسیاری از دانشگاه‌ها خوابگاه دانشجویی ارزان دارند اما ظرفیت محدود است و باید زود درخواست دهید). مدارک مهم را در چمدان همراه (carry-on) خود نگه دارید. پس از ورود به آلمان، در اسرع وقت در شهرداری شهر محل اقامت خود ثبت آدرس کنید (Anmeldung) و سپس به دانشگاه مراجعه کرده و فرآیند ثبت‌نام نهایی (ثبت واحدها، دریافت کارت دانشجویی و …) را انجام دهید. پرداخت هزینه ترم و فعال‌سازی بیمه دانشجویی نیز در روزهای ابتدایی حضور انجام میشود.
با طی این مراحل، شما رسماً دانشجوی یک دانشگاه آلمان خواهید بود. فراموش نکنید که پس از ورود، برای اجازه اقامت دانشجویی (Aufenthaltstitel) نیز اقدام کنید تا ویزای اولیه شما به اقامت بلندمدت تحصیلی تبدیل شود (این کار از طریق اداره اتباع خارجی محلی در آلمان انجام میشود).
تدارک سفر و ثبت‌نام در دانشگاه
هزینه های تحصیل و زندگی دانشجویی در آلمان
یکی از دلایل جذابیت آلمان برای دانشجویان خارجی، مقرون‌به‌صرفه بودن تحصیل در این کشور است. در این بخش به تفکیک، هزینههای تحصیل (شهریه و هزینههای دانشگاهی) و هزینههای زندگی دانشجویی در آلمان را بررسی می‌کنیم:
- شهریه تحصیلی (Tuition Fee): همان‌طور که اشاره شد، دانشگاههای دولتی آلمان در مقاطع کارشناسی و بیشتر رشتههای کارشناسی‌ارشد شهریه دریافت نمیکنند
. فقط یک هزینه اداری-خدماتی هر ترم (~۲۵۰ یورو) پرداخت میشود که اغلب شامل بلیت حمل‌ونقل عمومی شهری به صورت نامحدود در آن ترم است (مزیتی عالی برای دانشجویان). استثناء قابل ذکر، ایالت بادن-وورتمبرگ در جنوب آلمان است که از سال ۲۰۱۷ برای دانشجویان غیراروپایی شهریه‌ای حدود ۱۵۰۰ یورو در هر ترم تعیین کرده است. بنابراین اگر دانشگاه شما در شهرهایی مانند اشتوتگارت، کارلسروهه، هایدلبرگ یا فرایبورگ (واقع در Baden-Württemberg) باشد و تبعه EU/EEA نباشید، باید انتظار پرداخت شهریه را داشته باشید. همچنین دانشگاههای خصوصی در آلمان شهریه دارند که مقدار آن بسته به رشته و مقطع میتواند متغیر باشد؛ معمولاً برای کارشناسی سالانه ۱۰ تا ۱۵ هزار یورو و برای کارشناسی‌ارشد ۱۵ تا ۲۰ هزار یورو در سال برآورد میشود
. رشتههای MBA ممکن است هزینههای بالاتری داشته باشند. در مقابل این هزینه، دانشگاههای خصوصی کلاس‌های کوچک‌تر، خدمات جانبی بیشتر و بعضاً دورههای انگلیسیزبان ارائه میکنند.
- هزینههای زندگی (Living Costs): هزینه زندگی دانشجویی عمدتاً شامل مسکن، غذا، حمل و نقل، بیمه و سایر مخارج شخصی است. متوسط هزینه زندگی دانشجو در آلمان حدود ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ یورو در ماه برآورد میشود که البته بسته به شهر محل زندگی تفاوت زیادی دارد. شهرهای بزرگ و محبوب مانند مونیخ یا فرانکفورت جزو گران‌ترین‌ها هستند (اجاره مسکن بالاتر از ۶۰۰ یورو در ماه)، در حالی که شهرهای دانشجویی کوچک‌تر یا شرق آلمان (مثلاً لایپزیگ، درسدن) ارزان‌ترند و با ۷۰۰-۸۰۰ یورو در ماه می‌توان زندگی کرد. طبق الزامات سفارت، دانشجو باید حدود ۱۰۲۷ یورو در ماه را برای مخارج در نظر بگیرد که رقم نسبتاً بالایی است و با زندگی صرفه‌جویانه می‌توان کمتر از آن خرج کرد
. در ادامه میانگین برخی هزینههای ماهانه دانشجو در آلمان ذکر شده است:
- خوابگاه دانشجویی یا آپارتمان مشترک: ۲۵۰ تا ۵۰۰ یورو (بستگی به شهر و نوع اقامت)
- خوراک (خرید سوپرمارکت + غذا در سلف دانشگاه): ۱۵۰ تا ۲۵۰ یورو
- بیمه درمانی دانشجویی: ~۱۰۰ یورو
- رفت‌وآمد (در صورت نداشتن بلیت دانشجویی): ~۵۰ یورو
- اینترنت و تلفن: ۳۰ یورو
- هزینههای متفرقه (تفریح، کتاب و لوازم‌تحریر، پوشاک و …): متغیر (~۱۰۰ یورو)
بسیاری از دانشجویان با زندگی در خوابگاه‌های دانشجویی و استفاده از امکانات دانشگاه (مانند غذای یارانه‌ای سلف، تخفیف‌های دانشجویی) هزینههای خود را کاهش می‌دهند. همچنین داشتن کارت دانشجویی تخفیفات زیادی برای بازدید از اماکن فرهنگی، خرید نرم‌افزارهای علمی، حمل‌ونقل بین‌شهری و … به همراه دارد.
- کار دانشجویی و درآمد پاره‌وقت: خوشبختانه دانشجویان خارجی در آلمان اجازه کار پاره‌وقت دارند که میتواند بخش مهمی از هزینههای زندگی را پوشش دهد. طبق قوانین فعلی، دانشجویان غیراروپایی می‌توانند حداکثر ۲۰ ساعت در هفته (معادل ۱۲۰ روز کامل یا ۲۴۰ نیمروز در سال) کار کنند
، بدون اینکه نیاز به مجوز کار جداگانه داشته باشند. حداقل دستمزد در آلمان در حال حاضر حدود ۱۲ یورو در ساعت است؛ بنابراین اگر مثلاً ۱۰ ساعت در هفته کار دانشجویی (مانند کار در کتابخانه دانشگاه، دستیار آموزشی، پیشخدمت رستوران یا فروشنده فروشگاه) داشته باشید، می‌توانید حدود ۴۸۰ یورو در ماه درآمد کسب کنید. این مبلغ بخش قابل توجهی از هزینههای ماهانه شما را پوشش خواهد داد. البته باید توجه داشت که کار بیش از ۲۰ ساعت در هفته برای دانشجو میتواند تبعاتی مانند پرداخت مالیات اضافی یا مشکلات بیمه را به دنبال داشته باشد، ضمن اینکه ممکن است بر تمرکز تحصیل اثر منفی بگذارد. بنابراین توصیه میشود حد اعتدال را رعایت کنید. بسیاری از دانشجویان در تعطیلات ترم (تابستان) به صورت تمام‌وقت کار میکنند چون در این بازه مجاز هستند بدون محدودیت زمانی کار کنند.
- بورسیه‌ها و کمک‌هزینه‌ها: علاوه بر کار دانشجویی، بهره‌گیری از بورسیه‌های تحصیلی میتواند هزینههای شما را کاهش دهد. سازمان تبادلات آکادمیک آلمان DAAD هر سال به تعدادی از دانشجویان خارجی بورسیه‌ی کامل یا جزئی اعطا میکند که میتواند شامل کمک‌هزینه ماهیانه (~۸۶۱ یورو برای دانشجویان ارشد در سال ۲۰۲4)، بیمه و کمک هزینه سفر باشد. همچنین برنامه بورس Deutschlandstipendium برای دانشجویان با استعداد، ماهانه ۳۰۰ یورو پرداخت میکند
. برخی دانشگاه‌ها نیز خودشان بورس‌هایی (براساس شایستگی یا نیاز مالی) ارائه می‌دهند. اگر رزومه علمی و معدل قوی دارید، حتماً در مورد بورس‌های قابل درخواست تحقیق کنید و فرم‌های مربوطه را پر کنید. هرچند تامین بورسیه رقابتی است، اما حتی دریافت کمک‌هزینه‌های کوچک هم میتواند در مدیریت مالی به شما کمک کند.
نکات کلیدی برای متقاضیان تحصیل در آلمان
در این بخش به چند نکته مهم و کلیدی اشاره می‌کنیم که رعایت آنها میتواند مسیر پذیرش و تحصیل شما در آلمان را هموارتر کند:
- شروع زودهنگام فرآیند: روند آماده‌سازی مدارک، مکاتبه با دانشگاه‌ها، اخذ پذیرش و سپس ویزا زمان‌بر است. توصیه میشود حداقل ۱ سال پیش از موعد آغاز ترم مورد نظرتان برنامه‌ریزی را شروع کنید. هرچه زودتر زبان بخوانید و مدرک زبان بگیرید، رزومه و انگیزه‌نامه خود را آماده کنید و از ددلاین‌ها آگاه باشید، با استرس کمتر و شانس بیشتری عمل خواهید کرد.
- یادگیری زبان آلمانی: حتی اگر قصد دارید در یک برنامه‌ی انگلیسیزبان تحصیل کنید، یادگیری زبان آلمانی تا سطحی که بتوانید در محیط زندگی کنید بسیار مهم است. تسلط به آلمانی نه تنها شانس پذیرش شما را در برنامه‌های آلمانیزبان بالا می‌برد، بلکه یافتن کار دانشجویی و ارتباطات روزمره‌تان را نیز تسهیل میکند. شروع یادگیری از ایران و شرکت در کلاس‌های معتبر (مانند موسسه گوته) یا دورههای آنلاین، سرمایه‌گذاری بسیار ارزشمندی است.
- توجه به شرایط سفارت و وقت ویزا: همان‌طور که اشاره شد، گرفتن وقت سفارت آلمان ممکن است طولانی باشد. صفحات اطلاع‌رسانی سفارت آلمان را به طور مرتب دنبال کنید (بخش ویزای تحصیلی سفارت آلمان در تهران) تا از آخرین تغییرات در روند نوبت‌دهی یا مدارک مورد نیاز مطلع شوید. هر مدرکی که سفارت درخواست کرده (مثل گواهی عدم سوءپیشینه، ترجمه مدارک، فرم تمکن مالی و…) را دقیق و کامل تهیه کنید تا در روز مصاحبه نقصی نداشته باشید. کوچک‌ترین نقص مدرک میتواند صدور ویزا را هفته‌ها به تعویق بیندازد.
- تنظیم دقیق رزومه و انگیزه‌نامه: این دو سند نقش مهمی در قانع کردن دانشگاه (و حتی افسر ویزا) دارند که شما انگیزه و توانایی لازم برای تحصیل موفق در آلمان را دارید. انگیزه‌نامه (SOP) خود را به‌دور از کلی‌گویی، مشخص و مرتبط با رشته‌ی انتخابی‌تان بنویسید. توضیح دهید چرا آن رشته و دانشگاه برای شما ایده‌آل است و برنامه‌ی شما بعد از فارغ‌التحصیلی چیست. اگر گپ تحصیلی در سوابق شما وجود دارد، دلایل سازنده‌ای برای آن بیان کنید (مثلاً کار مرتبط کرده‌اید یا پروژه‌ی تحقیقاتی داشته‌اید). رزومه را نیز به فرمت استاندارد (مثل قالب EUROPASS) و حداکثر در دو صفحه تنظیم کنید و تمام سوابق آموزشی، مهارتی و کاری مرتبط را ذکر نمایید.
- مراجعه به منابع رسمی برای اطلاعات به‌روز: قوانین پذیرش و ویزا ممکن است تغییر کنند (مثلاً مبلغ تمکن مالی هر سال به‌روز میشود). بنابراین همواره اطلاعات خود را از منابع رسمی مانند وب‌سایت‌های سفارت آلمان
، سازمان DAAD و وب‌سایت رسمی دانشگاه مقصد به‌روز کنید. هر سوالی دارید، بخش پرسش‌های متداول (FAQ) یا مشاوران بینالمللی دانشگاه‌ها می‌توانند راهنمایی کنند. حتی می‌توانید از طریق ایمیل با دپارتمان پذیرش بین‌الملل دانشگاه‌ها در تماس باشید و ابهامات خود را بپرسید.
- تقویت مهارت‌های فردی و آکادمیک: دانشگاههای آلمان علاوه بر مدارک رسمی، به پتانسیل موفقیت شما در تحصیل توجه میکنند. داشتن سابقه کارآموزی مرتبط، شرکت در فعالیت‌های داوطلبانه یا علمی (مانند عضویت در انجمن‌های علمی، کار پژوهشی با اساتید در ایران، کسب مقام در المپیادها) همه و همه می‌توانند نکات قوتی در پرونده شما باشند. سعی کنید در دوران دانشجویی فعلی خود، رزومه‌تان را با این موارد پربار کنید.
- آمادگی برای زندگی مستقل در آلمان: بسیاری از دانشجویان ایرانی برای اولین بار تجربه زندگی مستقل و دوری از خانواده را در آلمان کسب میکنند. پیش از اعزام، مهارت‌های زندگی مانند آشپزی ساده، مدیریت مالی شخصی، آشنایی با فرهنگ کشور مقصد، احترام به تنوع فرهنگی و… را در خود تقویت کنید. هرچند این موضوع مستقیماً در پذیرش مؤثر نیست، اما در موفقیت و تطبیق شما در محیط جدید نقش بسزایی دارد.
با رعایت این نکات، شانس موفقیت شما در فرآیند پذیرش و تطبیق با زندگی دانشجویی در آلمان افزایش خواهد یافت.
چک لیست مدارک و اقدامات لازم (از پذیرش تا ورود به آلمان)
در پایان، یک چک‌لیست کاربردی از مراحل و مدارک کلیدی تهیه کرده‌ایم تا مطمئن شوید چیزی را از قلم نمی‌اندازید. این فهرست به شما کمک میکند مسیر خود را از زمان تصمیم‌گیری تا روزهای نخست حضور در آلمان دنبال کنید:
- انتخاب رشته و دانشگاه مورد نظر (بررسی وب‌سایت دانشگاه‌ها، شرایط اختصاصی، ددلاین‌ها)
- گذراندن آزمون‌های مورد نیاز: آزمون زبان (آلمانی یا انگلیسی)، آزمون TestAS/TMS (در صورت نیاز)
- ترجمه رسمی مدارک تحصیلی: دیپلم دبیرستان و پیش‌دانشگاهی + ریزنمرات، مدرک لیسانس + ریزنمرات (برای ارشد)، مدرک فوق‌لیسانس (برای دکترا) – همه به همراه مهر تأییدیه دادگستری و وزارت خارجه
- رزومه (CV) حرفه‌ای به زبان انگلیسی یا آلمانی (متناسب با زبان برنامه)
- انگیزه‌نامه (SOP) هدفمند و ویرایش‌شده (برای هر دانشگاه جداگانه تنظیم شود و به الزامات اشاره‌شده توسط دانشگاه توجه گردد)
- توصیه‌نامه از اساتید یا کارفرمایان قبلی (حداقل دو عدد، با سربرگ و امضا) – به ویژه برای مقاطع تحصیلات تکمیلی
- گواهی مهارت زبان: مدرک TestDaF/DSH یا Goethe-Zertifikat برای زبان آلمانی؛ IELTS/TOEFL برای زبان انگلیسی (با نمره مورد قبول)
- پر کردن فرم درخواست پذیرش آنلاین: از طریق پورتال Uni-Assist یا سایت دانشگاه؛ ضمیمه کردن تمامی مدارک خواسته‌شده و پرداخت هزینه بررسی پرونده
- ارسال درخواست و پیگیری نتیجه: دریافت ایمیل تأییدیه از دانشگاه یا Uni-Assist، چک کردن وضعیت پذیرش در پروفایل
- دریافت نامه پذیرش (Admission Letter): پرینت گرفتن چند نسخه از نامه پذیرش قطعی/مشروط دانشگاه
- افتتاح حساب ارزی/بلوکه: اقدام از طریق بانک‌های مورد تأیید سفارت (آنلاین یا حضوری) و واریز مبلغ تمکن مالی (حداقل ۱۱۹۰۴ یورو)
- تهیه بیمه مسافرتی/دانشجویی: بیمه مسافرتی برای مدت سفر و یکی دو ماه اول (برای ارائه به سفارت)
- تکمیل فرم درخواست ویزا: دانلود فرم درخواست ویزای ملی از سایت سفارت، تکمیل و امضا؛ آماده کردن عکس پرسنلی بیومتریک جدید
- رزرو وقت سفارت (ویزامتریک): ثبت‌نام در سامانه آنلاین ویزامتریک و دریافت تاریخ و زمان مراجعه
- پرونده مدارک سفارت: پوشه کامل شامل نامه پذیرش، گواهی تمکن مالی (یا بورس)، بیمه، اصل و کپی مدارک تحصیلی ترجمه‌شده، مدارک هویتی و کپی، فرم درخواست ویزا، رسید پرداخت هزینه ویزا، عکس‌ها
- حضور در وقت سفارت و مصاحبه: ارائه مدارک، پاسخ شفاف به سوالات (درباره برنامه تحصیل، هدف آینده، آگاهی از وضعیت تحصیل در آلمان و…)
- دریافت ویزا از سفارت (الصاق بر روی پاسپورت)
- تهیه بلیط هواپیما متناسب با زمان شروع دوره (سعی کنید چند هفته زودتر برسید تا وقت برای امور اداری داشته باشید)
- هماهنگی محل اقامت در آلمان: رزرو موقت هتل/هاستل برای روزهای اول یا تکمیل مراحل اخذ خوابگاه دانشجویی؛ تماس با دفاتر اسکان دانشگاه برای راهنمایی
- جمع‌آوری وسایل و اسناد مهم: اصل مدارک تحصیلی، چندین کپی از مدارک ترجمه‌شده و پذیرش، مدارک واکسیناسیون پزشکی، چند قطعه عکس اضافی، مقداری پول نقد یورو برای روزهای اول
- ورود به آلمان و ثبت آدرس (Anmeldung): مراجعه به اداره ثبت محل سکونت پس از یافتن محل اسکان دایمی
- مراجعه به دانشگاه و ثبت‌نام نهایی: ارائه اصل مدارک به دانشگاه (در صورت نیاز)، دریافت کارت دانشجویی، پرداخت هزینه ترم، گرفتن برنامه درسی
- افتتاح حساب بانکی دانشجویی در آلمان (برای استفاده ماهانه از حساب بلوکه و انجام تراکنش‌ها)
- دریافت بیمه درمانی دانشجویی: نهایی کردن قرارداد بیمه سلامت (ارائه گواهی به دانشگاه)
- مراجعه به اداره مهاجرت (Ausländerbehörde): ثبت درخواست صدور کارت اقامت دانشجویی (ارائه مدارک: پاسپورت، ویزا، نامه اشتغال به تحصیل دانشگاه، عکس، قرارداد اجاره منزل، و …)
این چک‌لیست به شما کمک میکند گام‌به‌گام پیش بروید و مطمئن شوید همه جوانب مهم را در نظر گرفته‌اید. پس از انجام تمامی موارد فوق، می‌توانید با آرامش و تمرکز بر تحصیل خود در آلمان، از این تجربه ارزشمند بینالمللی حداکثر بهره را ببرید.
به منظور دریافت مشاوره رایگان و تسریع در کارهای پذیرش تحصیلی در المان، مشخصات خود را وارد کنید تا کارشناسان ما با شما تماس بگیرند.
سوالات متداول
شرایط عمومی پذیرش در دانشگاههای آلمان چیست؟
برای پذیرش در مقطع کارشناسی، معمولاً نیاز به مدرک دیپلم و پیش‌دانشگاهی معتبر دارید. در برخی رشته‌ها آزمون ورودی یا معدل بالا نیز مورد نیاز است. برای کارشناسی ارشد، مدرک کارشناسی مرتبط (یا گاهی رشتههای نزدیک) را باید داشته باشید. علاوه بر مدارک تحصیلی، تسلط به زبان آلمانی یا انگلیسی (بسته به رشته و دانشگاه) ضروری است.
هزینه تحصیل در آلمان چقدر است؟
در اغلب ایالتهای آلمان، دانشگاههای دولتی شهریه دریافت نمیکنند یا شهریه بسیار کمی دریافت میکنند (بجز برخی دورههای خاص یا ایالت بادن-وورتمبرگ که برای دانشجویان بینالمللی ممکن است شهریه وضع کنند). اما هزینههای زندگی مثل اجاره، خورد و خوراک و بیمه درمانی به طور میانگین ماهانه بین ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ یورو متغیر است؛ بسته به شهری که در آن اقامت دارید.
برای تحصیل در آلمان چه سطح زبانی لازم است؟
در بسیاری از رشتههای آلمانیزبان، سطح C1 آلمانی (مدارکی مثل TestDaF یا DSH) مورد نیاز است. اما اگر قصد تحصیل در رشتههای انگلیسیزبان را دارید، مدرک زبان انگلیسی (معمولاً آیلتس با نمره ۶ یا ۶.۵ به بالا یا تافل با امتیاز مورد تأیید دانشگاه) کفایت میکند. برخی دورههای بینالمللی هم ممکن است هر دو زبان را در سطحی مشخص طلب کنند.
امکان کار کردن همزمان با تحصیل چطور است؟
نظرات