تحصیل پزشکی در آلمان
تحصیل در رشته پزشکی در کشور آلمان یکی از محبوب‌ترین گزینه‌ها برای دانشجویان علاقه‌مند به حرفه پزشکی در سراسر جهان است. دانشگاههای آلمان به داشتن برنامه‌های آموزشی عالی و امکانات مدرن شهرت دارند و مدرک دریافتی از آنها در سطح بین‌المللی بسیار معتبر است. علاوه بر کیفیت آموزشی بالا، تحصیل رایگان پزشکی در آلمان در دانشگاههای دولتی باعث شده این کشور به مقصدی ایده‌آل برای علاقمندان پزشکی تبدیل شود
. در این مطلب، هر آنچه درباره تحصیل پزشکی در آلمان نیاز است بدانید – از شرایط پذیرش گرفته تا هزینه‌ها و مسیر شغلی پزشکان – به طور کامل توضیح داده شده است. اگر رویای پزشک شدن در آلمان را دارید، تا پایان این راهنما با ما همراه باشید.
مزایای تحصیل پزشکی در آلمان
انتخاب آلمان برای تحصیل پزشکی، مزایای متعددی دارد که در تصمیم‌گیری شما نقش مهمی ایفا می‌کنند:
- هزینه تحصیل مقرون‌به‌صرفه: بزرگ‌ترین مزیت، رایگان بودن یا بسیار کم‌هزینه بودن تحصیل پزشکی در دانشگاههای دولتی آلمان است (فقط پرداخت مبالغ جزئی هر ترم)
. در واقع برخلاف بسیاری از کشورها، در آلمان شهریه‌ای برای رشته پزشکی دریافت نمیشود و شما می‌توانید با هزینه‌ای ناچیز در یکی از بهترین سیستم‌های آموزشی دنیا درس بخوانید.
- دانشگاههای برتر و مدرک معتبر: آلمان میزبان تعدادی از برترین دانشکده‌های پزشکی دنیاست که برخی قدمتی صد ساله دارند. مدرک پزشکی اخذ شده از دانشگاههای آلمان در تمام اروپا و سایر کشورها معتبر بوده و کارفرمایان برای آن ارزش زیادی قائل هستند
. این اعتبار جهانی، شانس اشتغال شما را پس از فارغ‌التحصیلی به‌شدت افزایش می‌دهد.
- کیفیت آموزشی و امکانات مدرن: نظام آموزش پزشکی در آلمان ترکیبی از دانش تئوری و آموزش عملی در بیمارستان‌های مجهز است. دانشجویان در محیطی مدرن با آخرین تجهیزات و تکنولوژی‌های پزشکی آموزش می‌بینند و این باعث می‌شود مهارت‌های عملی قوی کسب کنند. بسیاری از دانشکده‌های پزشکی آلمان دارای رتبه‌های برتر جهانی هستند و استانداردهای آموزشی بسیار بالایی را رعایت می‌کنند
- جامعه بین‌المللی و فرصت‌های پژوهشی: آلمان هر ساله هزاران دانشجوی بین‌المللی در رشته پزشکی می‌پذیرد و محیطی چندفرهنگی را در دانشگاهها ایجاد کرده است. شما با تحصیل در آلمان می‌توانید ضمن یادگیری پزشکی، از تبادل فرهنگی با دانشجویانی از سراسر دنیا بهره‌مند شوید. علاوه بر این، دانشگاههای آلمان فرصت شرکت در پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته پزشکی را برای دانشجویان فراهم می‌کنند که به تقویت رزومه علمی شما کمک خواهد کرد.
با توجه به این مزایا، قابل درک است که چرا تحصیل پزشکی در آلمان تا این حد پرطرفدار شده است. در بخش‌های بعدی به شرایط ورود به این رشته و جزئیات مسیر تحصیل پزشکی در آلمان می‌پردازیم.
شرایط تحصیل پزشکی در آلمان
برای ورود به رشته پزشکی در دانشگاههای آلمان، داشتن یک‌سری شرایط و پیش‌نیازهای académیک و مهارتی الزامی است. هر دانشگاه ممکن است شرایط خاص خود را داشته باشد، اما به طور کلی شرایط پذیرش و تحصیل پزشکی در آلمان شامل موارد زیر است:
- مدرک دیپلم متوسطه معتبر: متقاضی باید مدرک پایان دبیرستان معادل Abitur آلمان را داشته باشد. از آنجا که سیستم دبیرستان ایران ۱۲ ساله است و مدرک Abitur آلمان معادل ۱۳ سال تحصیل می‌باشد، معمولاً داوطلبان ایرانی باید یک سال دوره کالج مقدماتی (Studienkolleg) را در آلمان بگذرانند و در آزمون پایانی آن (آزمون Feststellungsprüfung) قبول شوند تا مدرک دیپلم آنها معادل‌سازی شود
. البته اگر فردی در کنکور سراسری ایران در رشته‌های علوم پزشکی (پزشکی، دندان، دارو) پذیرفته شده و حداقل ۳۵-۴۰ واحد درسی دانشگاهی گذرانده باشد، ممکن است بتواند بدون گذراندن کالج مستقیماً وارد دانشگاههای پزشکی آلمان شود
(این موضوع بسته به دانشگاه و بررسی ریزنمرات دارد).
- معدل و سوابق تحصیلی عالی: پذیرش در پزشکی آلمان بسیار رقابتی است. دانشگاهها به معدل کل دیپلم و پیش‌دانشگاهی و همچنین نمرات دروس مرتبط (زیست‌شناسی، شیمی، فیزیک) توجه ویژه‌ای دارند
. معمولاً داشتن معدل بالا (مثلاً معادل بالای 17 در سیستم ایران) شانس پذیرش را بیشتر می‌کند
. هر چه کارنامه تحصیلی درخشان‌تری ارائه دهید، در رقابت تنگاتنگ پذیرش جلوتر خواهید بود.
- مهارت زبان آلمانی: تقریباً تمامی برنامه‌های پزشکی در آلمان به زبان آلمانی ارائه می‌شوند. لذا تسلط به زبان آلمانی در سطح پیشرفته (حداقل B2 و ترجیحاً C1) الزامی است
. اثبات دانش زبان از طریق مدرک آزمون TestDaF یا DSH صورت می‌گیرد که باید نمره قبولی مورد نظر دانشگاه را کسب کنید
. برخی دانشگاهها ممکن است مدرک زبان انگلیسی در سطح متوسط را نیز مطالبه کنند، زیرا بخشی از منابع علمی پزشکی به انگلیسی است
. توجه کنید که بدون مدرک زبان معتبر، امکان دریافت پذیرش و ویزای تحصیلی وجود ندارد
- تمکن مالی کافی: هر دانشجوی خارجی برای دریافت ویزای تحصیلی آلمان باید نشان دهد توانایی تأمین هزینههای زندگی خود در سال اول تحصیل را دارد. اداره مهاجرت آلمان داشتن حدود ۱۰٬۰۰۰ یورو در حساب بانکی بلوکه‌شده (Blocked Account) را شرط صدور ویزا می‌دانددارک مالی (پرینت حساب بانکی، گردش مالی یا اسپانسرشیپ) ارائه دهد که نشان‌دهنده توان پرداخت هزینه مسکن، بیمه و مخارج زندگی در سال نخست باشد. البته خود تحصیل رایگان است که در بخش هزینه‌ها توضیح داده خواهد شد.
با فراهم کردن شرایط فوق، شما واجد شرایط اپلای به رشته پزشکی آلمان خواهید بود. در ادامه به برخی جزئیات تکمیلی شرایط مانند محدودیت‌های سنی و آزمون‌های ورودی می‌پردازیم.
به منظور دریافت مشاوره رایگان و تسریع در کارهای پذیرش تحصیلی در ترکیه، فقط کافیست به مشاوران ما پیام دهید.
شرایط سنی تحصیل پزشکی در آلمان
شاید برایتان سؤال باشد که آیا برای پزشكي در المان محدودیت سنی وجود دارد یا خیر. به طور کلی محدودیت سنی رسمی برای تحصیل پزشکی در آلمان وجود ندارد
؛ یعنی از نظر قوانین آموزش عالی، دانشگاههای آلمان الزماً شرط سنی مشخصی تعیین نکرده‌اند و افراد حتی در سنین بالاتر هم می‌توانند برای تحصیل اقدام کنند. حداقل سن برای ورود به دانشگاه 18 سال است و معمولاً متقاضیان باید دیپلم دبیرستان خود را گرفته باشند
با این حال در عمل، تجربه نشان داده است که شانس پذیرش در رشته پزشکی برای متقاضیان زیر ۳۰ سال بیشتر است
. دانشگاهها هنگام بررسی پرونده افرادی که سن بالاتری دارند، ممکن است درباره فاصله تحصیلی (گپ تحصیلی) سوال کنند. اگر فارغ‌التحصیلی دبیرستان شما سال‌ها پیش بوده، باید دلیل قانع‌کننده‌ای برای وقفه تحصیلی و انگیزه بازگشت به تحصیل ارائه دهید
. توصیه می‌شود در صورت امکان پیش از ۳۰ سالگی برای تحصیل پزشکی در آلمان اقدام کنید تا شانس خود را به حداکثر برسانید
در مجموع، داشتن سن بالاتر از ۳۰ سال مانعی قطعی نیست – هر ساله افرادی در این بازه سنی نیز وارد دانشگاههای پزشکی آلمان می‌شوند – اما نیاز به برنامه‌ریزی دقیق‌تر و ارائه توضیحات کامل‌تر در مورد انگیزه تحصیل دارید. پس اگر سن‌تان بالاست نگران نباشید؛ با داشتن مدارک قوی و توجیه مناسب، همچنان می‌توانید از این مسیر بهره‌مند شوید.
آزمون های ورودی و پذیرش پزشکی در آلمان
ورود به رشته پزشکی در آلمان علاوه بر داشتن شرایط ذکر شده، مستلزم عبور از چند آزمون ورودی نیز هست. این آزمون‌ها برای سنجش دانش علمی و مهارت‌های زبانی و تحصیلی شما طراحی شده‌اند:
یک آزمون استاندارد شده برای ارزیابی توانایی‌های آکادمیک متقاضیان بین‌المللی ورود به دانشگاههای آلمان است. گرچه TestAS به طور خاص مخصوص پزشکی نیست، اما شرکت در آن و کسب نمره خوب می‌تواند شانس پذیرش شما را در رشته‌های رقابتی مانند پزشکی بالا ببرد. برخی دانشگاههای آلمان داشتن نتیجه TestAS را از داوطلبان بین‌المللی درخواست می‌کنند یا در فرآیند بررسی پرونده در نظر می‌گیرند. این آزمون بخش‌هایی مانند حل مسئله، درک روابط و استدلال علمی دارد و به زبان آلمانی یا انگلیسی برگزار می‌شود.
آزمون TestAS
همان‌طور که گفته شد، بسیاری از متقاضیان ایرانی لازم است ابتدا در کالج مقدماتی پزشکی (دوره M-Kurs) شرکت کنند. برای ورود به این کالج‌ها باید در آزمون ورودی کالج (Aufnahmeprüfung) قبول شوید
آزمون ورودی کالج (Studienkolleg Aufnahmeprüfung)
این آزمون اطلاعات پایه شما در دروس مهم (زبان آلمانی، زیست، شیمی، ریاضی) را می‌سنجد تا مشخص شود آمادگی لازم برای دوره کالج را دارید یا خیر. پس از یک سال کالج، آزمون جامع پایانی یا Feststellungsprüfung (FSP) برگزار می‌شود که در صورت قبولی در آن، اجازه ورود به دانشکده پزشکی به شما داده خواهد شد FSP در واقع معادل کنکور است و شامل سوالات دروس پایه به آلمانی است.
آزمون fsp
آزمون TMS (مخفف Test für Medizinische Studiengänge) یک آزمون اختصاصی است که صرفاً برای سنجش استعداد و توانایی متقاضیان رشته‌های گروه پزشکی طراحی شده است
این آزمون اختیاری است اما شرکت در TMS و کسب نمره عالی یک امتیاز بزرگ در پذیرش پزشکی محسوب می‌شود
نمره TMS بین ۰ تا ۱۳۰ است و معمولا نمره بالای حد متوسط (مثلاً بالاتر از 100) شانس پذیرش را زیاد می‌کند
آزمون ورودی رشته پزشکی (TMS)
برخی دانشگاههای آلمان ارائه نتیجه TMS را الزامی کرده‌اند و در سایر دانشگاهها نیز داشتن آن می‌تواند در رقابت با سایر متقاضیان شما را جلو بیندازد. توصیه می‌شود اگر قصد جدی برای پزشکی آلمان دارید، در این آزمون که سالی یک‌بار برگزار می‌شود شرکت کنید.
علاوه بر آزمون‌های فوق، آزمون زبان آلمانی نیز بخش مهمی از مسیر ورود است که پیش‌تر اشاره شد. آزمون‌های زبان مانند TestDaF یا DSH حتماً باید قبل از شروع تحصیل با موفقیت گذرانده شوند تا مهارت زبانی شما تأیید شود
. پس از طی همه این مراحل (ارسال درخواست به دانشگاه، قبولی در آزمون‌های لازم و دریافت نامه پذیرش)، نوبت به اقدام برای ویزای تحصیلی می‌رسد که در ادامه به آن می‌پردازیم.
نکته: فرآیند اپلای پزشکی ممکن است پیچیده و زمان‌بر به نظر برسد. شما باید مدارک تحصیلی خود را ترجمه رسمی کنید، در آزمون‌های مورد نیاز شرکت کنید و فرم‌های پذیرش را تکمیل نمایید. برای اطمینان از اینکه هیچ مرحله‌ای را از قلم نمی‌اندازید، می‌توانید از مشاوران مجرب تحصیلی کمک بگیرید تا در تمامی مراحل، از انتخاب دانشگاه تا اخذ پذیرش و ویزا، شما را راهنمایی کنند.
هزینه‌ها و تحصیل رایگان پزشکی در آلمان
+یکی از پرسش‌های مهم متقاضیان این است که هزینه تحصیل پزشکی در آلمان چقدر است و آیا واقعاً می‌توان به صورت رایگان در آلمان پزشکی خواند؟ خبر خوش اینکه در آلمان، دانشگاههای دولتی عملاً شهریه‌ای دریافت نمی‌کنند و تحصیل در آنها رایگان است. این سیاست شامل رشته پزشکی نیز می‌شود و به همین خاطر اصطلاح تحصیل رایگان پزشکی در آلمان کاملاً واقعیت دارد
البته تحصیل رایگان به این معنی نیست که هیچ هزینه‌ای ندارید. دانشجویان در دانشگاههای دولتی موظف به پرداخت هزینههای جانبی هر ترم هستند که معمولا بین ۲۰۰ تا ۶۰۰ یورو برای هر ترم است
. این مبلغ تحت عنوان شهریه دانشجویی (Semesterbeitrag) اخذ می‌شود و مواردی مثل استفاده از خدمات دانشگاهی، بلیط حمل‌ونقل عمومی ترم و غیره را پوشش می‌دهد. بنابراین، در اکثر ایالت‌های آلمان شما سالانه حدود ۴۰۰ تا ۸۰۰ یورو بابت هزینههای ترمی خواهید پرداخت که در برابر شهریه‌های سنگین سایر کشورها تقریبا ناچیز است.
تنها استثناء در میان دانشگاههای دولتی آلمان، ایالت بادن-وورتمبرگ (Baden-Württemberg) است. این ایالت از سال ۲۰۱۷ برای دانشجویان غیراروپایی شهریه تعیین کرده است. اگر دانشگاه شما در ایالت بادن-وورتمبرگ باشد (مثل دانشگاههای هایدلبرگ، فرایبورگ، توبینگن و غیره)، باید سالانه ۳۰۰۰ یورو به عنوان شهریه پرداخت کنید
. با این حال، حتی ۳۰۰۰ یورو در سال نیز در مقایسه با کشورهای انگلستان، آمریکا یا استرالیا بسیار پایین‌تر است.
در مقابل دانشگاههای دولتی، تعدادی دانشگاه خصوصی در آلمان هم رشته پزشکی را ارائه میدهند (مانند دانشگاه Witten/Herdecke یا دانشگاههای علوم کاربردی). تحصیل در دانشگاههای خصوصی آلمان رایگان نیست و شهریه نسبتاً بالایی دارد. شهریه سالانه پزشکی در دانشگاههای خصوصی ممکن است حدود ۱۰٬۰۰۰ یورو یا بیشتر باشد
. البته دانشگاههای خصوصی معمولا امکانات ویژه و کلاس‌های کوچک‌تری دارند، ولی در نهایت مدرک دریافتی تفاوتی با دانشگاههای دولتی ندارد. به همین دلیل اکثر دانشجویان بین‌المللی ترجیح میدهند از فرصت دانشگاههای دولتی استفاده کنند.
به طور خلاصه، اگر پذیرش از یک دانشگاه دولتی آلمان بگیرید، هزینه تحصیل شما تقریبا رایگان خواهد بود و فقط هزینه ترمی جزئی می‌پردازید
. بنابراین دغدغه اصلی شما تامین هزینه زندگی (مسکن، خوراک، بیمه) خواهد بود که آن هم با کار دانشجویی پاره‌وقت قابل مدیریت است. این شرایط عالی مالی، یکی از دلایل اصلی محبوبیت تحصیل پزشکی در آلمان است.
تحصیل پزشکی در آلمان به زبان انگلیسی
آیا می‌توان بدون دانستن آلمانی و به زبان انگلیسی در آلمان پزشکی خواند؟ این سوالی است که خیلی از متقاضیان می‌پرسند. واقعیت این است که برنامه‌های پزشکی عمومی در آلمان تقریباً همگی به زبان آلمانی ارائه می‌شوند و تسلط به آلمانی برای دانشجوی پزشکی ضروری است
. علت هم واضح است؛ شما قرار است با بیماران آلمانی‌زبان ارتباط برقرار کنید و در محیط درمانی آلمانی کارآموزی کنید. پس یادگیری زبان بخشی از دوره پزشکی شما خواهد بود.
با این حال، تعدادی برنامه مرتبط با علوم پزشکی به زبان انگلیسی در آلمان وجود دارد. این برنامه‌ها عمدتاً در مقاطع کارشناسی ارشد یا دوره‌های ترکیبی ارائه می‌شوند و مستقیماً به دریافت مدرک دکترای پزشکی (MD) منجر نمی‌شوند
. برای مثال، بر اساس داده‌های سرویس تبادلات آکادمیک آلمان (DAAD)، تنها یک برنامه کارشناسی در رشته علوم طبیعی پزشکی (Medical Natural Sciences) به زبان انگلیسی در آلمان ارائه می‌شود
. همچنین برخی گرایش‌های علوم زیستی مرتبط با پزشکی و رشته‌هایی مثل پزشکی مولکولی (Molecular Medicine) در مقطع کارشناسی ارشد به انگلیسی تدریس می‌شوند
چند نمونه از دانشگاه‌هایی که برنامه‌های پزشکی یا پیراپزشکی به انگلیسی دارند عبارت‌اند از: دانشگاه Jacobs Bremen که یک دانشگاه خصوصی است و رشته‌هایی مانند علوم سلامت و علوم زیستی پزشکی را به انگلیسی ارائه می‌کند (البته این دانشگاه شهریه نسبتاً بالایی دارد)
. همچنین دانشگاه اولم (Ulm) یک برنامه کارشناسی ارشد پزشکی مولکولی به زبان انگلیسی دارد که برای دانشجویان اتحادیه اروپا رایگان است
اما توجه مهم: حتی اگر در یک برنامه انگلیسی‌زبان در آلمان تحصیل کنید، برای زندگی روزمره و کارآموزی در بیمارستان‌ها نیازمند یادگیری آلمانی خواهید بود
. بنابراین توصیه می‌شود در هر صورت دوره‌های زبان آلمانی را بگذرانید. برخی دانشگاهها امکان گذراندن دوره زبان در سال اول را میدهند یا شرط می‌کنند دانشجو تا قبل از ورود به دوره بالینی، مدرک B1/B2 آلمانی ارائه دهد.
در مجموع، شانس تحصیل پزشکی عمومی (MBBS) کاملاً به انگلیسی در آلمان بسیار محدود است. اگر هدف شما پزشک شدن در آلمان است، بهترین رویکرد این است که روی یادگیری زبان آلمانی سرمایه‌گذاری کنید. برنامه‌های انگلیسی بیشتر برای گرایش‌های پژوهشی یا رشته‌های پیراپزشکی هستند. پس زبان آلمانی کلید اصلی ورود به دنیای پزشکی آلمان است و نباید به امید برنامه‌های انگلیسی از آن غافل شوید.
بهترین دانشگاه های پزشکی آلمان و رتبه‌بندی آنها
قدیمی‌ترین دانشگاه آلمان (تأسیس ۱۳۸۶ میلادی) که دانشکده پزشکی آن همواره در رتبه‌های نخست آلمان قرار دارد. بر اساس رتبه‌بندی QS، دانشگاه هایدلبرگ در سال 2024 جایگاه 38 جهان در رشته پزشکی را کسب کرده است
این دانشگاه به‌خاطر پژوهش‌های پزشکی و علوم زیستی شهرتی بین‌المللی دارد و بیمارستان دانشگاهی هایدلبرگ یکی از مجهزترین مراکز درمانی اروپا است.
پزشکی، داروسازی، پرستاری
دانشگاه هایدلبرگ
مونیخ (LMU Munich): از برترین دانشگاههای اروپا که دانشکده پزشکی بسیار قدرتمندی دارد. LMU مونیخ معمولاً پس از هایدلبرگ به عنوان دومین دانشگاه برتر پزشکی آلمان شناخته می‌شود و در رنکینگ QS 2024 رتبه 46 دنیا را کسب کرده است
این دانشگاه روابط علمی گسترده‌ای با مراکز پژوهشی جهان داشته و فرصت‌های خوبی برای دانشجویان پزشکی جهت فعالیت‌های تحقیقاتی فراهم می‌کند.
پزشکی، داروسازی، پرستاری، دندان‌پزشکی، و علوم زیستی
دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان
دانشگاه فنی مونیخ نیز دارای دانشکده علوم پزشکی است (در واقع بخشی از برنامه پزشکی مونیخ میان LMU و TUM مشترک است). TUM در رتبه‌بندی جهانی نیز جایگاه ممتازی دارد (رتبه ~65 دنیا در پزشکی)
تمرکز این دانشگاه بیشتر بر تلفیق فناوری و پزشکی است و در زمینه‌هایی نظیر مهندسی پزشکی و تحقیقات سرطان پیشرو می‌باشد.
پزشکی، داروسازی، پرستاری، دندان‌پزشکی، و علوم زیستی
دانشگاه تکنیکال مونیخ (TUM)
بیمارستان دانشگاهی برلین موسوم به Charité بزرگ‌ترین بیمارستان آموزشی اروپا و وابسته به دانشگاههای هومبولت و آزاد برلین است. Charité نامی آشنا در عرصه پزشکی جهان است و بسیاری از نوآوری‌های پزشکی از این مرکز برخاسته‌اند. این دانشگاه هر ساله در رنکینگ‌های موضوعی جایگاه بالایی دارد و به خاطر امکانات فوق‌مدرن و برنامه آموزشی دو زبانه (آلمانی-انگلیسی در برخی دوره‌ها) مشهور است. تصویر بالا نمایی از پردیس مرکزی بیمارستان Charité در برلین را نشان می‌دهد.
پزشکی، داروسازی، پرستاری، دندان‌پزشکی، و علوم زیستی
دانشگاه شاریته برلین
سایر دانشگاههای برتر: علاوه بر موارد فوق، دانشگاههای توبینگن ،فریبورگ، بُن، آخن، هامبورگ و گوتینگن نیز از جمله برترین‌های آلمان در رشته پزشکی هستند. هر کدام از این دانشگاهها نقاط قوت خاصی دارند (مثلاً آخن در مجاورت صنعت قرار دارد، یا بن در تحقیقات علوم اعصاب قوی است). قبل از انتخاب دانشگاه، می‌توانید جزئیات برنامه هر کدام را بررسی کرده و شهری که برای چند سال زندگی دانشجویی مناسب شماست را نیز در نظر بگیرید.
به طور کلی، فارغ‌التحصیل شدن از هر یک از دانشگاههای نام‌برده، پشتوانه علمی معتبری برای شما خواهد بود. خوشبختانه با رایگان بودن تحصیل در آلمان، امکان ورود به این دانشگاههای طراز اول برای دانشجویان مستعد از هر قشری فراهم است.
ویزای تحصیلی برای دانشجویان پزشکی آلمان
پس از دریافت پذیرش از یکی از دانشگاههای آلمان در رشته پزشکی، گام مهم بعدی اخذ ویزای تحصیلی آلمان است. دانشجویان ایرانی (و به طور کلی خارج از اتحادیه اروپا) نیاز به ویزا دارند تا بتوانند به آلمان سفر کرده و تحصیل کنند. در اینجا به طور خلاصه شرایط و مدارک ویزای تحصیلی آلمان را مرور می‌کنیم:
- نامه پذیرش دانشگاه: مهم‌ترین مدرک، نامه قبولی یا پذیرش از یک دانشگاه یا کالج آلمانی است که نشان دهد شما برای دوره پزشکی پذیرفته شده‌اید
. بدون داشتن این نامه (Zulassungsbescheid) سفارت با درخواست ویزای تحصیلی شما موافقت نمی‌کند.
- مدارک تحصیلی و ریزنمرات: ترجمه رسمی مدرک دیپلم دبیرستان، پیش‌دانشگاهی و در صورت گذراندن واحد دانشگاهی، ریزنمرات آنها باید ارائه شود. این مدارک برای اطمینان از صلاحیت تحصیلی شما ضمیمه پرونده ویزا می‌شود.
- مدرک زبان: همان‌طور که دانشگاه برای پذیرش مدرک زبان آلمانی می‌خواهد، سفارت نیز ممکن است مدرک زبان (آلمانی یا در مواردی انگلیسی) طلب کند تا مطمئن شود شما توانایی تحصیل در آلمان را دارید
. بهتر است مدرک TestDaF/DSH با نمره قبولی یا گواهی دوره زبان را آماده داشته باشید.
- گواهی تمکن مالی: شما باید به سفارت اثبات کنید که از پس هزینههای زندگی در سال اول برمی‌آیید. معمولاً افتتاح حساب بانکی مسدود‌شده در آلمان با موجودی حدود ۱۰٬۳۰۰ یورو (برای یک سال) روش معمول است
. رسید واریز این مبلغ به حساب و نامه تأییدیه بانک (یا ارائه بورس تحصیلی/اسپانسر مالی) جزو مدارک بسیار مهم ویزاست. این مبلغ برای سال‌های بعد نیز باید هر سال تأمین شود اما برای ویزا، سال اول کافیست.
- سایر مدارک: فرم تکمیل‌شده درخواست ویزا، عکس پرسنلی جدید، پاسپورت معتبر، بیمه‌نامه مسافرتی کوتاه‌مدت (برای بازه ابتدایی ورود)، انگیزه‌نامه (در صورت نیاز) و پرداخت هزینه بررسی ویزا از دیگر ملزومات هستند. سفارت ممکن است مدارک دیگری نیز درخواست کند که بهتر است حتماً آخرین چک‌لیست منتشره توسط سفارت آلمان در تهران را بررسی کنید.
پس از تکمیل مدارک، باید در سامانه آنلاین سفارت آلمان وقت مصاحبه ویزای تحصیلی رزرو کنید. متأسفانه در حال حاضر گرفتن وقت سفارت آلمان زمان‌بر است و ممکن است چندین ماه (گاه بیش از یک سال) منتظر نوبت بمانید. به همین دلیل توصیه می‌شود بلافاصله پس از دریافت نامه پذیرش، اقدام به رزرو وقت سفارت نمایید. در مصاحبه ویزا، سوالاتی پیرامون هدف شما از تحصیل پزشکی در آلمان، برنامه آینده، آگاهی‌تان از زبان و فرهنگ آلمان و … پرسیده می‌شود. مشاوران مهاجرتی مجرب می‌توانند شما را برای روز مصاحبه آماده کنند تا استرس کمتری داشته باشید.
در مجموع، اخذ ویزای دانشجویی آلمان فرآیندی است که نیاز به صبر و پیگیری دارد. اما اگر مدارک کامل ارائه شوند، جای نگرانی نیست و پس از مدتی ویزای شما صادر خواهد شد. ویزای اولیه معمولا ۲ ساله است و سپس تا پایان تحصیل قابل تمدید می‌باشد. پس از فارغ‌التحصیلی نیز این ویزا می‌تواند به ویزای جستجوی کار و سپس اقامت کاری تبدیل شود که در بخش‌های بعدی توضیح داده‌ایم.
معادل سازی مدرک پزشکی برای پزشکان بین‌المللی در آلمان
علاوه بر مسیر تحصیلی، بسیاری افراد ممکن است مدرک پزشکی خود را در کشور دیگری گرفته باشند و حال بخواهند برای کار یا تخصص به آلمان بیایند. در چنین مواردی، قبل از طبابت در آلمان باید مدرک و صلاحیت شما معادل‌سازی و تأیید رسمی (Approbation) شود. این بخش برای پزشکان فارغ‌التحصیل خارج از آلمان است که قصد دارند در آلمان به عنوان پزشک کار کنند.
مجوز کار پزشکی (Approbation): دولت آلمان از تمامی پزشکان – چه آلمانی و چه خارجی – می‌خواهد که برای طبابت، مجوز رسمی به نام Approbation داشته باشند
. فارغ‌التحصیلان رشته پزشکی در آلمان به محض پایان تحصیل این مجوز را دریافت می‌کنند. اما اگر شما مدرک پزشکی‌تان را در ایران یا کشور دیگری گرفته‌اید، باید از طریق اداره بهداشت ایالتی در آلمان اقدام کنید تا ارزیابی معادل بودن مدرکتان انجام شود
. در این فرایند، مدارک تحصیلی، ریز نمرات و سوابق آموزشی شما بررسی می‌گردد. اگر آموزش شما معادل استانداردهای آلمان تشخیص داده شود، مستقیماً Approbation به شما اعطا می‌شود.
در بسیاری از موارد، تفاوت‌هایی بین آموزش پزشکی خارج با آلمان وجود دارد. در این صورت، از شما خواسته می‌شود در یک آزمون معادل‌سازی به نام Kennntnisprüfung شرکت کنید
. Kenntnisprüfung یک آزمون عملی-شفاهی است که دانش پزشکی بالینی شما را می‌سنجد و توسط هیئتی از پزشکان در آلمان برگزار می‌شود
. همچنین همه پزشکان خارجی باید یک آزمون زبان تخصصی پزشکی به نام Fachsprachprüfung (FSP) را نیز بگذرانند تا تسلط بر زبان و اصطلاحات پزشکی در محیط بالینی را نشان دهند
. پس از قبولی در این آزمون‌ها و ارائه گواهی سلامت جسمانی و عدم سوءپیشینه، به شما Approbation اعطا خواهد شد و می‌توانید شماره نظام پزشکی آلمان را دریافت کنید.
این فرآیند معادل‌سازی ممکن است چند ماه تا یکی دو سال طول بکشد و بسته به ایالت متفاوت است
. توصیه می‌شود اگر پزشک هستید و قصد مهاجرت کاری به آلمان دارید، از هم‌اکنون شروع به یادگیری زبان آلمانی تا سطح C1 کنید و مدارک لازم را آماده سازید. داشتن حداقل B2 آلمانی معمولاً پیش‌نیاز ورود به این فرآیند است. همچنین می‌توانید در دوره‌های کارورزی یا دستیار پزشک در آلمان مشغول شوید تا همزمان با یادگیری قوانین و زبان تخصصی، تجربه کار عملی کسب کنید.
به طور خلاصه، آلمان به عنوان کشوری که با کمبود پزشک مواجه است
، از حضور پزشکان خارجی استقبال می‌کند؛ به شرط آن‌که مطمئن شود دانش و مهارت آنها هم‌سطح استانداردهای آلمان است. بعد از طی مراحل معادل‌سازی و دریافت مجوز، شما می‌توانید به عنوان پزشک رسمی در بیمارستان‌ها یا مراکز درمانی آلمان مشغول به کار شوید.
بازار کار و آینده شغلی پزشکان در آلمان
آینده شغلی فارغ‌التحصیلان پزشکی در آلمان بسیار درخشان است. بازار کار پزشکان در آلمان به دلیل عواملی همچون سالخوردگی جمعیت و بازنشسته شدن بسیاری از پزشکان، تقاضای بالایی برای نیروی پزشکی جدید دارد
. به ویژه در بیمارستان‌های مناطق خارج از شهرهای بزرگ و ایالات شرقی آلمان، کمبود پزشک به خوبی مشهود است و بیمارستان‌ها مشتاق جذب پزشکان جوان – چه آلمانی و چه بین‌المللی – هستند.
برای یک پزشک تازه‌کار که از دانشگاههای آلمان فارغ‌التحصیل شده، معمولاً اقامت ۱۸ ماهه جستجوی کار صادر می‌شود تا در این مدت شغل مناسبی پیدا کند. اما واقعیت این است که اکثر فارغ‌التحصیلان پزشکی خیلی زودتر از این مدت، پیشنهادهای کار دریافت می‌کنند و مشغول می‌شوند. درآمد پزشکان در آلمان نیز در مقایسه با بسیاری از مشاغل دیگر بسیار بالاست. بر اساس آمارها، یک پزشک عمومی تازه‌کار سالانه حدود 50 تا 70 هزار یورو درآمد دارد که با افزایش تجربه و تخصص این رقم بیشتر می‌شود
. برای مثال، حقوق سالانه پزشکان متخصص با چند سال سابقه می‌تواند حدود 80 تا 100 هزار یورو یا بیشتر باشد
. حتی دستیاران تخصص در بیمارستان‌ها نیز حقوق مکفی دریافت می‌کنند که زندگی راحتی را برایشان فراهم می‌سازد.
علاوه بر استخدام در بیمارستان‌ها، فارغ‌التحصیلان پزشکی می‌توانند مسیرهای دیگری را نیز دنبال کنند؛ مانند تخصص گرفتن (تخصص‌های پزشکی در آلمان بین 5-6 سال و همراه با کار در بیمارستان هستند)، ورود به بخش تحقیقات پزشکی در دانشگاهها یا شرکت‌های دارویی، و یا حتی راه‌اندازی مطب خصوصی پس از اخذ تخصص و مجوزهای لازم. فرصت کار به عنوان پزشک خانواده در مناطق کم‌پزشک نیز گزینه‌ای عالی است که دولت آلمان برای آن مشوق‌هایی در نظر گرفته است.
به طور کلی، اگر از یک دانشکده پزشکی آلمان فارغ‌التحصیل شوید و زبان آلمانی شما در سطح خوبی باشد، تقریباً تضمین شده است که در مدت کوتاهی شغل مناسبی در حیطه پزشکی پیدا خواهید کرد
. نرخ بیکاری در بین پزشکان تقریباً صفر است و حتی بسیاری از بیمارستان‌ها جهت جذب پزشک جدید با هم رقابت می‌کنند. این ثبات شغلی و درآمد بالا یکی از انگیزه‌های اصلی دانشجویان برای تحصیل پزشکی در آلمان است.
جمع بندی و نکات پایانی
تحصیل پزشکی در آلمان مسیری پرافتخار و آینده‌دار است. شما در کشوری تحصیل خواهید کرد که سیستم آموزشی آن مبتنی بر عمل‌گرایی و دانش روز دنیاست و پس از پایان تحصیلات، با دنیایی از فرصت‌های شغلی روبه‌رو می‌شوید. هرچند مسیر پذیرش در ابتدا دشوار و رقابتی به نظر می‌رسد – از یادگیری زبان آلمانی گرفته تا قبولی در آزمون‌های ورودی – اما نتایج ارزشمند آن در پایان راه، انگیزه‌بخش خواهد بود.
اگر رؤیای پوشیدن روپوش سفید پزشکی در آلمان را در سر دارید، از همین امروز برنامه‌ریزی را آغاز کنید. مشاوران باتجربه ما می‌توانند در تمام مراحل همراه شما باشند؛ از ارزیابی اولیه شرایطتان گرفته تا آماده‌سازی مدارک، مکاتبه با دانشگاهها، دریافت پذیرش و اخذ ویزا. برای شروع کافیست با ما تماس بگیرید یا فرم مشاوره رایگان را پر کنید. آینده‌ی شغلی درخشانی در انتظار شماست؛ اولین گام را محکم بردارید و باقی مسیر را به ما بسپارید تا رویای پزشک شدن در آلمان را به واقعیت تبدیل کنید. 🚀
به منظور دریافت مشاوره رایگان و تسریع در کارهای پذیرش تحصیلی در ترکیه، مشخصات خود را وارد کنید تا کارشناسان ما با شما تماس بگیرند.
سوالات متداول
شرایط کلی پذیرش در رشتهٔ پزشکی آلمان چیست؟
داشتن دیپلم دبیرستان (ترجیحاً تجربی)، قبولی در آزمون ورودی یا ارزیابی کالج مقدماتی (Studienkolleg)، و تسلط کافی به زبان آلمانی (حداقل سطح B2/C1).
آیا امکان تحصیل رایگان پزشکی در آلمان وجود دارد؟
در بیشتر دانشگاههای دولتی آلمان، بهویژه در مقطع کارشناسی (از جمله پزشکی)، شهریهٔ قابلتوجهی دریافت نمیشود؛ اما هزینهٔ ترم (Semesterbeitrag) و هزینههای زندگی باید در نظر گرفته شود.
مدت زمان دورهٔ پزشکی در آلمان چقدر است؟
دورهٔ پزشکی معمولاً حدود ۶ سال است و شامل دورهٔ تئوری، عملی (Praktisches Jahr) و آزمون نهایی (Staatsexamen) می‌شود.
آیا برای تحصیل پزشکی در آلمان نیاز به مدرک زبان آلمانی است؟
بله، اکثر دانشگاهها آموزش پزشکی را به زبان آلمانی ارائه میدهند و نیاز به حداقل سطح B2 یا C1 آلمانی دارند.
نظرات